Thalys bevestigt zijn vooruitgang op vlak van zijn milieuprestaties
Publicatie van nieuwe resultaten voor 2013 betreffende vermindering van de CO2-uitstoot sinds 2008
Aandrijfenergie, deur-tot-deur reis, digitale vervoersbewijzen, dienstverlening aan boord met duurzame catering, intermodale transfers: Thalys bestudeerd al deze mogelijkheden om progressie te blijven maken op milieuvlak.
Dit verslag, dat we elk jaar in de maand december willen uitgeven, geeft een overzicht van de acties en projecten die Thalys onderneemt op het vlak van milieuprestaties. Het sleutelwoord: voluntarisme.
"Wij hebben de ambitie om van Thalys een steeds energie-efficiëntere onderneming te maken, die zich engageert voor intermodaal vervoer. Onze rol is om technische oplossingen te ontwikkelen zodat we meer partnerschappen met lokale openbare vervoersmaatschappijen en luchtvaartmaatschappijen kunnen afsluiten. Het doel is om een steeds performanter vervoersecosysteem te ontwikkelen", verduidelijkt Franck Gervais, CEO van Thalys International.
De 3 zwaartepunten van het afgelopen jaar:
Thalys heeft zich duurzaam geëngageerd voor een verlaging van het energieverbruik en de CO2-impact. Het doel is om de ecologische "hyperrelevantie" – die alle studies aan het spoor toeschrijven in vergelijking met andere vervoerswijzen – nog te versterken.
De inspanningen die geleverd werden op het vlak van de dienstverlening aan boord, meer bepaald wat betreft de catering, werpen hun vruchten af. Ze vormen dan ook een kernvoorwaarde in lopende aanbestedingen.
Thalys bekijkt verplaatsingen als een geheel, dus van deur tot deur, en beschouwt het daarbij als zijn verantwoordelijkheid om bij te dragen tot een vermindering van de uitstoot die veroorzaakt wordt door het vervoer van en naar het station (40% van de globale uitstoot).
Hoofdstuk 1: aandrijfenergie.
Hoofdstuk 2: dienstverlening aan boord.
Hoofdstuk 3: intermodaliteit.
1) Aandrijf-energie / uitstoot-factor
Het grootste deel van de CO2-uitstoot van Thalys is afkomstig van de aandrijfenergie. De energie die nodig is om de treinstellen te laten rijden vertegenwoordigt 44% van de uitstoot van de totale Thalys reis. Het is deze uitstoot die gebruikt wordt voor de vergelijking van de ecologische prestaties van Thalys met die van het vliegtuig en de auto.
Opmerkelijke feiten:
1. Over de energie-efficiëntie van Thalys. De vergelijking van de CO2-uitstoot in kg eq. CO2 per passagier voor elk van de trajecten schetst een beeld dat zo positief is voor Thalys dat de relevantie van andere vervoersmodi soms in vraag gesteld moet worden.
Thalys Auto* Vliegtuig**
Brussel-Parijs 3,64 38,74 138
Brussel-Schiphol 3,26 27,1 42,5
Brussel-Keulen 2,60 26,9 NA
(* Bron: Ademe)
(** Bron: Direction générale de l’Aviation Civile)
(Cijfers in kg eq. CO2 per reiziger)
2. De audit van de cijfers is een internationale primeur. Thalys gaf de opdracht aan het kantoor PwC om een audit uit te voeren op basis van de bestaande cijfers en daarover een verslag te maken. Het is de eerste keer dat een spoorwegmaatschappij haar cijfers over een internationaal traject dat 4 landen doorkruist laat bestuderen.
3. Gepubliceerde gegevens voor een zo groot mogelijke transparantie. Zowel de berekeningsmethodes als de gegevens zelf kunnen geraadpleegd worden op thalys.com (laatst geüpdatet eind december). De CO2-uitstoot per passagier en per traject worden gegeven voor alle Thalys-trajecten (maar zowel Brussel-Amsterdam als Schiphol-Chambéry worden echter enkel in bepaalde periodes bediend). Het zijn deze gegevens die gebruikt worden door Thalys in de ecovergelijker*.
4. Goedgekeurde berekeningsmethodes. Thalys heeft in 2013 in samenwerking met het adviesbureau EcoRes nieuwe berekeningstools ingezet om deze kerngegevens te verfijnen. Hierbij wordt in de berekening ook de energiemix meegenomen, die verschilt doorheen de tijd en naargelang het land waarin de Thalys rijdt. De cijfers voor de elektriciteitsuitstoot van de treinen zijn de volgende (in kg CO2/kWh): België 0,158 (Bron: NMBS) / Frankrijk 0,053 (Bron: Decreet N° 2011-1336) / Nederland 0,443 (Bron: NS Hispeed) / Duitsland 0,589 (Bron: DB Umweltzentrum).
5. Een logica van vermindering. Om het energieverbruik van de Thalys te verminderen, is een goede bezettingsgraad van de treinen even cruciaal als de optimalisering van het energieverbruik. Daarvoor werd een speciaal programma opgezet (maatregel die momenteel bestudeerd wordt cf. infra). De treinbestuurders van Thalys passen bovendien de principes van ecologisch rijden toe.
Het uitstootcijfer van Thalys werd in 2009 geschat op 15 g CO2/km (gegevens voor 2008) en in 2012 geëvalueerd op 13,43 (gegevens voor 2011). In 2013 daalde het verder tot 11,6 (gegevens voor 2012). Maar een vergelijking van de cijfers is moeilijk door de evolutie van de berekeningsmethodes, die echter wel een verfijning van de gegevens mogelijk hebben gemaakt.
De cijfers (gegevens 2013 / verbruik 2012):
- CO2-uitstoot door aandrijfenergie: 28 465 ton equivalent CO2
- Aantal "reizigerskilometers": 2.455.316.254
- (totale afstand afgelegd door alle reizigers op het Thalys-netwerk)
- Uitstootfactor Thalys: 11,6 g CO2/km
6. De koolstofbalans van Thalys heeft aangetoond dat de overgang naar hoge snelheid (in december 2009) in het grootste deel van het netwerk niet gepaard is gegaan met extra CO2-uitstoot. De betere energieprestaties van Thalys in vergelijking met andere vervoersmodi bewijzen de positieve effecten die de intermodale transfers gelinkt aan een vermindering van de vervoerstijd met zich hebben meegebracht.
7. Lopende projecten
Bewustmaking van de passagiers. Thalys zet de sensibiliseringscampagne verder in een ecologische vergelijkingslogica en bestudeert samen met de verschillende verdelers de mogelijkheid om CO2-gegevens te integreren in de reservatietool.
Meting en energie-efficiëntie. Momenteel is een testtrein uitgerust met elektriciteitsmeters om een beter begrip te krijgen van het elektrische verbruik van de treinen en de energie-efficiëntie. Dit testprogramma loopt sinds oktober 2013 en zal 12 maanden duren. De uitbreiding van deze maatregel naar alle treinstellen wordt bestudeerd en zal afhangen van de resultaten van het prototype-treinstel.
2) Dienst-verlening aan boord
De dienstverlening aan boord is verantwoordelijk voor 6,5% van de CO2-uitstoot van een reis met de Thalys. Thalys heeft deze uitstoot al gevoelig verminderd dankzij inspanningen rond de catering aan boord. Er zijn nog projecten aan de gang om deze prestaties verder te verbeteren.
Consequente inspanningen van Thalys en zijn dienstverlener Railrest hebben de CO2-uitstoot van de catering tussen 2007 en 2011 met 55% verminderd. Het gebruik van seizoensgroenten en -fruit, biologische voedingsproducten en lokale producten hebben samen met een verminderd aanbod van rood vlees (ten voordele van wit vlees en vis) bijgedragen aan de goede resultaten van de catering.
Opmerkelijke feiten:
- De milieuprestatie is één van de criteria die Thalys gebruikt in het kader van internationale aanbestedingen voor de onthaaldiensten en catering (momenteel lopend). Wij beoordelen onder andere: het sociale engagement van de dienstverlener, de aandacht voor milieugebonden criteria doorheen de
productieketen en het beheer en de vermindering van de afvalproductie.
- Thalys bestudeert daarnaast ook de mogelijkheid om te sorteren aan boord van de treinen, een complexe materie omwille van de verschillende regelgeving in de verschillende landen op het Thalys-netwerk.
3) Inter-modaliteit
De koolstofbalans van Thalys toont aan dat de uitstoot gegenereerd door de vervoersmiddelen die de passagiers vóór en na een Thalys reis gebruiken, even groot is als de uitstoot die rechtstreeks gegenereerd wordt door hun verplaatsing met Thalys. Thalys zet zich in om de verplaatsingen vóór en na het nemen van de trein te vereenvoudigen door te zorgen voor een betere toegang tot minder vervuilende alternatieven.
Door op dit aspect te focussen vereenvoudigt Thalys het deur-tot-deurreizen en moedigt het intermodale transfers aan terwijl het tegelijkertijd de CO2-voetafdruk van het totale traject vermindert.
Opmerkelijke feiten:
- 29 toegankelijkheidsfiches werden online gepubliceerd om de klanten te helpen naar en van het station te reizen en om de toegang tot de stations van het Thalys-netwerk te vereenvoudigen (openbaar vervoer, taxi's, parkeerplaatsen …).
- Thalys heeft in 2013 meer dan 75.000 gezamenlijke vervoersbewijzen verkocht.
- De verkoop van vervoersbewijzen voor het openbaar vervoer werd in juni 2013 uitgebreid tot de Lounge van Brussel-Zuid.
Thalys bestudeert meerdere maatregelen om verder te gaan op de ingeslagen weg en Thalys te promoten als intermodaal vervoersbedrijf:
- uitbreiding van intermodale informatie op het WiFi-portaal in de treinen van het Thalys-netwerk en in de Thalys Welcome Bar,
- creatie van een interactieve kaart van het netwerk,
- ontwikkeling van synergiën en partnerovereenkomsten met openbare vervoersmaatschappijen.
Bovendien zorgen de lucht/spoor partnerships van Thalys al sinds 2011 voor belangrijke verminderingen van de CO2-uitstoot dankzij de transfer met Thalys van Brussels Airport naar Parijs, net zoals tussen Brussel of Antwerpen en Schiphol.
* De Ecovergelijker is een tool op thalys.com waarmee de uitstoot voor reizen met Thalys vergeleken kan worden met die voor reizen met het vliegtuig of de wagen.
Bijlage
Aandrijfenergie + onderhoud + infrastructuur + dienstverlening aan de passagiers
(uittreksel uit de Koolstofbalans van 2012, bron EcoRes)
Aandrijfenergie 32 838 Ton eq. CO2
Onderhoud 14 098 Ton eq. CO2
Infrastructuur 23 516 Ton eq. CO2
Dienstverlening aan de passagiers 4 963 Ton eq. CO2
Totaal 75 415 Ton eq. CO2
Ratio 7,99 kg eq. CO2/ voert.km
Ratio 30,86 g eq. CO2/ pass.km